Eserlere Göre Listeleme

Hesse’nin henüz yirmi yaşında kaleme aldığı Hermann Lauscher (Hermann Lauscher’den Kalan Yazılar ve Şiirler) bir tür “kendini arayış” olarak değerlendirilebilir. Hesse, sonrasında “gençlik günahı” diye nitelediği kitabının ilk baskısına (1900 sonu) yazdığı Önsöz’de Hermann Lauscher’de yer alan metinlerin gizemini şu sözlerle açıklar: “Hermann Lauscher ismi bu kitapla ilk kez kamuoyu önüne çıkıyor. Lauscher’in yabancı bir isimle basılan yazıları, fazla geniş sayılmayacak belli bir okur kitlesince çok iyi bilinmektedir. Ne yazık ki bu dünyadan göçüp gitmiş yazar, sırrını açıklamamı ve ölümünden önce basılmış yazılarını kendisine mal etmemi yasaklamış bulunuyor.” “Acı kavrayış, kavrayışsızlıktan iyidir ve kim bir kez kendini gözlemleme ve itiraf etmenin tehlikeli yoluna girmişse, beklenmedik ve üzücü de olsa, sonuçlarına katlanmalıdır.” Yıllar içinde “Lauscher”e ne zaman bir göz atayım desem, çıkarıp atmak ya da değiştirmek istediğim pasajlarla karşılaştım, örneğin Günlük’ün başındaki Tolstoy üzerine kaleme alınmış, gençliğe özgü, kibirli, aptalca sözler… Ne var ki gençlik portremde geçmişe dönük tahrifat yapma hakkına sahip olduğumu sanmıyorum… “Hermann Hesse”, 1933

Hermeneutik ve Tin bilimleri, felsefe, Wilhelm Dilthey

Uzun yıllar önce, daha genç bir lama iken, Tibet'in başkenti Lhasa'da bilmediği devlet sırlarını açıklaması için Çinliler tarafından vahşice gözleri oyulmuştu. İşkence edilmiş, sakatlanmış, kör edilmiş, acıları dayanılmaz hale getirilmiş, bir külçe olarak şehrin dışına atılmıştı. İnsanlardan ve insan topluluklarından saklanarak, dayanılmaz acıları ile yarı çılgın bir halde geceleri sürünüp ilerleyerek oralardan uzaklaşmıştı. Düşünüyor, sadece düşünüyordu. İçinde kalan son yaşama ışığı ile, kayalardan sızan bir yudu suyu bulabilmek umudu ile rastlayabildiği seyreltik otlar üzerinde dinlenerek yukarılara doğru tırmanıyordu. Zamanla en berbar yaralar kapanmaya yüz tuttu. Oyuk göz çukurlarındaki akıntılar durdu. Ama o daima yukarılara doğru, kendine haksız yere ve delicesine işkence eden insan soyundan uzaklaşmak için tırmanmaya devam etti. Hava gittikçe seyrekleşiyordu. Artık yiyebileceği bodur çalı filizleri ve tutunabileceği otlar azalmıştı.

Çınar ağacına yaklaştım. Burada ağaç var mıydı diye şaşkın bir şekilde düşünürken ağacın üzerinde kıpırdanmalar gördüm. Merakla biraz daha yaklaştım ve karşımda küçücük yaratıklar belirdi. Gözlerimi ellerimle ovuşturdum, tekrar baktım. Evet, oradaydılar. Ağacın üzerinde, içinde, her yerindeydiler. Küçücük, insan desem insan değil, hayvan desem hayvan değil. Küçük kafalı, kocaman gözleri olan, sarkık uzun kulaklı, oradan oraya zıplayıp duran canlılar. Üstelik konuşuyorlardı. Neye uğradığımı şaşırdım. Gözlerimi kapattım, açtım, silkelendim. Kafama bile vurdum ama gözümün önünden gitmediler. O sırada üzerimden büyük bir baykuş geçti. Sonra ağaca kondu ve ağaç kayboldu. Düşünebiliyor musun? Ağaç, o cüce yaratıklar, baykuş, her şey kayboldu. Söyle şimdi Efe, ben delirmiş miyim, delirmemiş miyim?” diyerek kafasını önüne eğdi.