En Son Eklenenler

Fatih dönemi müverrihlerinden Enverî, 22 bâb şeklinde tanzim ettiği eseri Düsturnâme'nin 18. bâbını Aydınoğulları Beyliği’ne ve özellikle de bu beyliğin ikinci hükümdarı olan Gazi Umur Paşa'nın Adalar denizinde icra ettiği gaza faaliyetlerine ayırmıştır. Bu yönüyle söz konusu beyliğin tarihi için en önemli kaynakların başında gelmektedir. Biçimsel olarak destan niteliğine sahip olan Düsturnâme’de yer alan bilgilerin muasırı olan diğer kaynaklarla mukayeseli olarak incelenmesi sonucunda, eserin XIV. yüzyılda özellikle Adalar Denizi bölgesinde varlık gösteren milletlerin tarihi açısından bir hayli önemli olduğu ortaya konmuştur. Bu bağlamda Türk tarihi açısından Adalar Denizi’ne kıyı bölgelerin Türkleşmesi ve İslamlaşması süreci de Gazi Umur Paşa’nın şahsında destansı bir üslupla dile getirilmiştir. Düsturnâme, Türk kültür hayatının siyasi, askeri, dini ve içtimai yönlerine dair zengin ve önemli bilgileri bünyesinde barındırmaktadır. Örneğin Türklerin İslam dinine girmelerinden birkaç yüzyıl sonra bile eski inançlarını İslam dinine ait kavramlar içerisinde yaşamaya ve yaşatmaya devam ettikleri görülmektedir. Yine Anadolu’nun batısının Türkleştirilmesi sürecinin de İslam dini inancında motive ve meşruiyet kaynağı olan gaza anlayışı çerçevesinde gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır. Enverî’nin kaleme aldığı Düsturnâme sahip olduğu bu özellikleriyle Türk tarihi ve kültürü açısından orta zamanların en önemli kaynak eserlerinden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Geldim. Yine. Eve dönmek çocukluğunu geçirdiğin dört duvara dönmek değil sadece, çocukluğunu oluşturan her detayı hatırlamak, o detaylar yerine konulanları hazmetmek, asla değişmeyenler için hayıflanmak, belki de üzülmek. Şimdi, çocukluğumda tahinli çöreğini çok sevdiğim fırının önünden geçerken, saatlerce oynadığım çocuk parkının oto yıkamaya dönüştüğünü fark ederken anlıyorum eve dönmenin sadece duvar yığınlarından, resimlerden, değişmeyen odalardan ibaret olmadığını. Kendine özgü dil ve anlatımıyla dikkat çeken Fatma Nur Kaptanoğlu, ilk romanı Babam, Ev ve Yumurta Kabukları’nda bir eve dönüş ve hesaplaşma hikâyesini merkezine alıyor. Üzerinden ne kadar zaman geçerse geçsin kişinin çocukluğundan, ilkgençlik yılları ve ilk heyecanlarından hiçbir zaman kopamayışı, Bilge’nin kendisiyle, annesi ve en çok da babasıyla giriştiği sessiz hesaplaşmalar üzerinden dışa vuruyor. Babam, Ev ve Yumurta Kabukları, geçmişin bugünü ne derece derinden sarsabileceği üzerine bir roman. #reddediş #özgürlük #queer #ev #hesaplaşma #aile

Korku ve baskıyla yönetilen bir halk, acımasız bir liderin ölümüne tanıklık ediyor. Ama Burundún-Burundá’nın ölümü, gerçekten de bir son mu, yoksa daha büyük bir sessizliğin başlangıcı mı? Jorge Zalamea, grotesk ve ironik bir anlatımla totaliter rejimlerin, baskının ve düşüncenin susturulmasının absürtlüğünü gözler önüne seriyor. Latin Amerika’nın politik atmosferine keskin bir eleştiri getiren bu alegorik eser, yalnızca bir hikâye değil, gücün insanları nasıl şekillendirdiğini ve sessizliğin ölüm kadar korkutucu olabileceğini sorgulayan bir manifesto aynı zamanda. “Eski alçaklıklar çuvalını ve o geniş hileler bohçasını sallayarak hepsini tatmin etti. Politikacıları bir ilkeler bütünü çıkarmaktansa, kolay iş, banknot çıkarmanın daha iyi olduğuna ikna etti. Askerlere kendi görevlerinin emrettiğini yapmaktansa, kaçakçının stratejisinin ve hayvan hırsızının taktiğinin daha tehlikeli ve daha verimli olduğunu öğretti. Ruhban sınıfına, dua çarkıyla ağaç gövdesi sayesinde Tanrı’nın iradesi konusundaki belirsizliklerin arafından çıkılabileceğini zaten açıklamıştı. Finansçılara gelince, onları kullanması gerekmedi, onlar onu kullanıyordu. (Burundún-Burundá da bunu bilmez gibi yapıyordu!) Entelektüeller içinse… bu kalem postacılarından, bu hitabet sanatından tahrik olanlardan daha sonra söz edeceğiz.”

Afganistan’da bir evde, basit bir döşek... Döşeğin üzerinde, gözleri açık ama bilinçsiz yatan bir erkek... Erkeğin başucunda, dua ederek onunla ilgilenen karısı... Dışarıda, sürüp giden savaş... Kocasının tepkisizliğini fırsat bilen kadının, o güne kadar hep bastırmak zorunda kaldığı kadınlık duygularını, üzüntüsünü, kaygısını, öfkesini ilk kez dışa vuruşu... Kocasını, sonunda çatlamasını beklediği sabır taşına dönüştürmesi... Atiq Rahimi’nin bu sarsıcı eseri, şiirselliği ve temposuyla daha ilk satırlardan itibaren okuru içine alıyor. Kadınların insan yerine konmadığı, şiddetin sıradan bir olay gibi yaşandığı, savaşın artık kanıksandığı bir ülkeden yükselen isyan çığlığı. Atiq Rahimi 2008’de Goncourt Ödülü’nün sahibi oldu.