Yazara Gore Listeleme

Deprem ve etkileri

27. Osmanlı padişahı olan Sultan I. Abdülhamid'in 16 yıllık saltanat süresi oldukça karışık bir döneme rastlar. Kırım'ın kaybedilmesiyle birilikte gittikçe olumsuz seyr eden iç ve dış gelişmeler tam anlamıyla bir krize dönüşmüştü. Halkın karamsarlığa ve padişahın benzeri duygulara kapılmasının öncesinde, devletin zâfiyetleri dile getirilmiş, bir takım ıslahât girişimleri gerçekleştirilmiş, bir takım ıslahât girişimleri gerçekleştirilmiş ve oluşan tepkiler çıkarılan yangınlar veya bgildiriler yoluyla duyurulmuştu. Abdülhamid devletin organize olmasına, görevlerin kötüye kullanılmasına yönelik uyarılarını bir danışman üslubuyla ve devamlı şekilde yazıya dökerken tebdî-i kıyâfetle çoğu zaman halkın içinde bulunuyordu. Bu araştırmada ilk kez kendi yazıları izlenerek bir padişaha ve dönemine ışık tutulurken, tüm yönleriyle yalnız bir padişah sergillenmektedir.

Marcel Proustun Geçmiş Zamanın Ardındası, yüzyılımızın kuşkusuz anıt yapıtlarından biridir: Roman sanatına getirdiği yeni boyutlar yanında, benzerine az rastlanan anlatımı ve imgeleriyle, yoğun düşünce yüküyle, Fransa'nın ve dünyanın, çağımızın ve bütün çapların en büyük edebiyat yapıtlarından biri olduğunda herkes birleşiyor bugün. Yazık ki 1983 yılında bile, Türk okuru, bu büyük yapıtı tanıma olanağına kavuşmuş değildir. Ama hemen belirtelim ki, Marcel Proust'un sanatını, duygu ve düşünce evrenini tanıma konusunda Swann'ın Bir Aşkı: Fransa'da bile sık sık ayrı bir kitap olarak yayımlanması da bunu gösterir. Burada olaylar Marcel'in değil de Swann'ın çevresinde dönmesine, anlatıcının kendi serüveniyle dolaysız bir bağıntısı olmamasına karşın, Geçmiş Zamanın Ardındanın bir bölümünü oluşturur. Swann'ın kendisine benzerliği öylesine bir benzerliktir ki, onun serüvenini Marcel'in serüvenine özdeş kılar. Böylece Swann'ın Bir Aşkı, ister istemez Geçmiş Zamanın Ardındanın bir an-öyküsü, bir örnekçesi gibi olur. Okuyunca siz de göreceksiniz. Swann'ın Bir Aşkı, tek başına ele alındığında da, gerçekten olağanüstü güzellikte bir romandır.

Kadın düşkünü bir toprak sahibinin gayrimeşru çocuğu olan on dokuz yaşındaki Dolgorukiy'in, St. Petersburg'da bir araya geldiği babası Versilov'la yaşadığı çatışmaların anlatısıdır Delikanlı. Baba ve oğlun duygusal, ideolojik ve ahlaki tartışmaları etrafında şekillenen uyuşmazlıklar, Dolgorukiy'in zıtlıklarla dolu yaşamöyküsünü ortaya koyar. Dostoyevski'nin sondan bir önceki romanı olan Delikanlı, yazarın diğer romanlarındaki felsefi ve politik sorunlardan uzak olmakla birlikte, insanlar arası ilişkilere odaklanarak psikolojik incelemelerde bulunur. "Dostoyevski'nin tüm büyük romanları bir yana, Delikanlı farklı bir yerde durmaktadır. Büyük sorunları ve çelişkileri tartışmaz yazar burada. Basit, gündelik durumları ve yaygın insani tutkuları kullanarak oluşturulan bu roman, incelikli, gerilim dolu ve nefes kesici bir başyapıttır." -Aleksandr Soljenitsin- (Tanıtım Bülteninden)